Afvalrace

Afgelopen maandag heeft premier Zapatero het parlement ontbonden en verkiezingen uitgeschreven. We wisten al een tijdje dat 9 maart de verkiezingsdatum ging zijn, dat was in oktober al toegezegd, maar formeel werd het eergisteren pas bekend gemaakt. De verkiezingscampagne begint pas twee weken vóór het volksfeest van de democratie, zoals de stembusgang in conservatieve kringen wel wordt aangeduid. Tot die tijd maken de kandidaten al wel reclame voor zichzelf, maar ze mogen nog niet om stemmen vragen. Dus zie je op billboards in koeienletters schitterende holle leuzen in de trant van: met ons gaat alles beter; wij doen het anders; en niet te vergeten de diverse regionale varianten op eigen volk eerst. De strijd zal zoals altijd tussen de Arbeiderspartij en de Volkspartij gaan, een gevecht dat sterk het karakter heeft van een afvalrace. Wie is de minst slechte? De Arbeiderspartij heeft de afgelopen jaar tot nut en genoegen van de bevolking haar maatschappelijke agenda uitgevoerd. Met steun van Verenigd Links is een reeks emanciperende wetten aangenomen. Economisch is men zoals overal afhankelijk van het beursklimaat, dus zal aan de overvloed binnenkort wel een einde komen. ETA is ondanks alle goede bedoelingen niet in bedwang gehouden. Zapatero had gehoopt dat de Baskische bevolking tegen de geweldscultuur van haar eigen jongerenbeweging in opstand zou komen. Dat is niet gelukt. Nog altijd vergoelijkt een flink deel van het electoraat de spaanders die vallen in de gerechtvaardigde strijd voor onafhankelijkheid. ETA is en blijft een probleem, overigens vooral in Euskadi. De kans door een bomaanslag om het leven te komen is minimaal. Veel ernstiger zijn de afpersingspraktijken waarmee lokale ondernemers te maken hebben. Die ontvangen dreigbrieven: je geld of we steken de boel in de fik. En dat gebeurt vervolgens ook. Het is tekenend voor de gedoemde zelfbevlekking waaraan dit rebellenleger lijdt. Opstandig zijn is allang een doel op zich geworden. Morgen de crisis in de Volkspartij.