Eeuwige tweede

Uit het afgelopen week gepubliceerde overzichtje van rijkste clubs blijkt dat Barça er nog beter voorstaat dan ik al dacht. We zijn afgelopen jaar van de tweede naar de derde plaats gezakt, voorbijgestreefd door Manchester United maar op bescheiden afstand van de absolute rijkaard Real Madrid. Hoe kan het dan toch, vraag je je af, dat zo’n rijke club zo weinig wint? Twee keer de Europa Cup 1, dan tel je niet echt mee. En achttien landskampioenschappen, dat klinkt heel wat, maar het verbleekt bij de dertig eerste plaatsen van de grote concurrent. Barça is wat Feyenoord was voordat PSV met een strak businessmodel de traditie kwam verstoren: de ideale erfvijand. Omdat we geloven dat voor geld alles te koop is, dringt zich de vraag op waarom ook in het postmoderne voetbaltijdperk de klassieke verhoudingen nog altijd gelden. Waarom lopen al die duurbetaalde sterren zo tenenkrommend slecht te voetballen? Waarom zijn ze voortdurend geblesseerd? Het antwoord, hoe teleurstellend ook, zal naar ik vrees clubcultuur luiden. En clubcultuur staat voor regiocultuur, want de club wil zo graag een afspiegeling van de samenleving zijn. Zolang Barça een Catalaanse club blijft zal het nooit zijn eigen grootsheid nastreven maar zich altijd afmeten aan Madrid. In Barça loopt welgeteld een Spaanse voetballer rond, Andrés Iniesta, die uit Albacete komt. De rest komt uit Catalunya of het buitenland. Die buitenlanders komen gretig binnen, zetten een prestatie neer en zakken vervolgens weg in het geloof dat het bestaansrecht op één roemrijke overwinning per seizoen berust. De fans vinden het wel best. Die geloven namelijk hetzelfde. Zolang we ons de laatste zege nog kunnen herinneren zijn we eigenlijk beter dan Madrid. Trainer Rijkaard schokte de gelovigen door doodgemoedereerd te beweren dat Madrid op dit moment beter voetbalt dan Barça. Hoe kwam hij daar nu bij? Ja, ze staan bovenaan en ze winnen meer, maar dat komt omdat ze uit de hoofdstad komen. De hoofdstad wint, dat is een natuurwet.