Eeuweling

Het Palau de la Música Catalana bestaat honderd jaar. Dit weekend wordt de feestelijke opening herdacht. Een feest overigens dat niet zonder wanklank verliep. De architect van dit wonderbaarlijke glazen huis bleef demonstratief weg, moe als hij was van alle gedonder rond de voltooiing van de “opera voor het gewone volk”. Lluís Domènech i Montaner ontwierp het Palau in opdracht van de Orfeó Català, een burgerlijke zangvereniging die een eigen plek zocht ver van het Teatre del Liceu waar de hogere kringen hun soirees belegden. Het Palau moest een Gesamtkunstwerk in Wagneriaanse traditie worden waarin alle schone kunsten waren verenigd. Domènech gebruikte een staalconstructie om het gebouw aan op te hangen. Daardoor hadden de wanden uitsluitend een decoratieve functie en kon hij veel glas in lood toepassen. Het leverde een schitterend aquarium op met een helaas beroerde akoestiek. De langsklepperende paarden overstemden vaak de muziek. Domènech, telg uit een vooraanstaande familie, wilde met zijn creaties een voor iedereen begrijpelijk nieuwe beeldtaal te ontwikkelen. Bij zijn zoektocht naar de bronnen van de Catalaanse architectuur – de modernista-beweging keek graag naar het roemrijke verleden – had hij als eerste oog voor de moorse invloeden op de bouwkunst. Zijn bouwwerken bezitten diezelfde sierlijkheid en geometrie. Domènech had ook aandacht voor de rol die bouwkunst kan vervullen in de verheffing van de mensheid. Heel herkenbaar komt dat tot uiting in het door hem ontworpen en na zijn dood door zijn zoon voltooide Hospital de la Santa Creu i San Pau, aan de rand van de Eixample. Domènech situeerde een groot deel van de functionaliteit ondergronds, waardoor het hospitaalterrein een verzameling paviljoens in een parkachtige omgeving kon worden waar rust en ruimte een belangrijke rol speelden in het herstel van de zieken. Domènech wist op een telkens weer verrassende manier kunst en wetenschap te combineren. De even overdadige als elegante buitengevel van het Palau de la Música verdient een groot plein om bezoekers van de vele details te kunnen laten genieten. Het staat op de hoek van twee stegen. Het mooiste uitzicht hebben de geluksvogels die er tegenover wonen.