Vruchtbare verzinselen

Montserrat is een jonge berg van een zachte steensoort die veel sneller en grilliger door de wind is uitgesleten dan omringende toppen en die om die reden bij religieus geïnspireerde mensen een sterke godsvrucht oproept. In het jaar 880 maakten enkele herders deze vreze mee toen zij op de flanken van de berg een lichtflits uit de hemel zagen neerdalen, begeleid door een krachtig geluid dat ze naderhand omschreven als hemelse muziek. Een week later werden ze nogmaals door het spektakel getroffen. Nadat het fenomeen bij de autoriteiten was gemeld toog de bisschop er met gevolg op uit om in een nabijgelegen grot een houten beeldje van de heilige maagd aan te treffen. Volgens sommige bronnen, althans. Andere beweren dat de herders zelf het beeldje hebben gevonden en dat ze kinderen waren. In elk geval kon het kunstwerkje niet naar de kerk in Manresa vervoerd worden, omdat het ondanks zijn bescheiden formaat van nog geen meter te zwaar was om op te tillen. Uit dit mirakel trok de bisschop terecht de conclusie dat de maagd blijkbaar op de berg wilde blijven. Hij beval ter plekke een kapel voor haar op te richten. Over deze kapel is later het nog altijd bestaande klooster gebouwd. Je kunt er naartoe klimmen of de bus nemen. De maagd, die vandaag haar naamdag viert, wordt liefdevol la moreneta genoemd omdat haar handen en gezicht zwart zijn. Over de oorsprong en de reden hiervan wordt volop getwist. Er is een theorie die zegt dat de zwarte madonna’s, waarvan er in de katholieke wereld zo’n twintig zijn te vinden, een verwijzing zijn naar voor-christelijke vruchtbaarheidsgodinnen als Isis en Artemis, die op hun beurt afstammelingen zouden zijn van nog veel oudere Afrikaanse weldoensters. In elk geval zegent het kind op haar schoot de dennenappel die het in zijn hand ophoudt, een onmiskenbaar teken dat de voorzienigheid de boerenstand in Catalunya gunstig gezind is. Dat wil zeggen, als het regent op zijn tijd.