Gezond verstand

Hoe kan het toch dat Catalunya José Luis Rodríguez Zapatero aan een nieuwe termijn heeft geholpen door massaal op zijn Arbeiderspartij te stemmen? Dat is de vraag die deze week de kolommen van de Catalaanse pers vult. De regionale linkse republikeinen en onsgroenlinks zijn werkelijk weggevaagd, met een reeks van vallende partijkopstukken tot gevolg. Er is de afgelopen jaren toch voldoende gebeurd dat het wantrouwen jegens Madrid heeft aangewakkerd. De vanuit het nationale hoofdkantoor bestierde regiotreinen staan vaker stil dan dat ze rijden, de grote stroomstoring van juli is door een hele reeks kleinere gevolgd, het Estatut van Catalunya kon als enige van alle regionale statuten maar niet de benodigde hamerslag krijgen en de infrastructuur ligt in het algemeen hopeloos achter op onze economische groei waarvan via de belastinginning toch heel het land profiteert. Zelfs de archieven van de oude republiek, die destijds door Franco in een klooster in Salamanca waren opgeborgen (nadat ze hem eerst hadden verteld wie hij moest vermoorden), kunnen na dertig jaar democratie niet zonder slag of stoot worden teruggegeven. Er is een term bedacht voor de groeiende ontevredenheid alhier: el Català emprenyat, zeg maar de gefrustreerde Catalaan. Waarom heeft die gefrustreerde Catalaan de zittende regering in het zadel gehouden? Waarom is hij zo verstandig geweest? Volgens de secretaris van de Catalaanse Arbeiderspartij is het begrip een journalistiek verzinsel dat met de werkelijkheid niks van doen heeft. Volgens de journalistiek is dit een al te gemakkelijk antwoord. Inderdaad kost het weinig moeite een willekeurig gesprek in een litanie van ergernis te doen omslaan. De oplossing moet daarom dat andere Catalaanse begrip zijn, die nationale karaktertrek waarop ze hier zo trots zijn: seny. Seny is gezond verstand. Seny is weten wanneer je je emoties aan de kant moet zetten. Seny is gogme. Seny laat zich liever niet vertalen. Ik kom er daarom later nog op terug.